Kenevir Araştırmaları Enstitüsü

Herkese merhabalar, ben Prof. Dr. Güngör YILMAZ. Yozgat Bozok Üniversitesi Kenevir Araştırmaları Enstitüsü müdürüyüm. Kenevir Araştırmaları Enstitüsü, 2020 yılında kurulmuştur. Öncelikle kuruluş felsefesini söylemem gerekirse; Yozgat Bozok Üniversitesi, kenevir
alanında ihtisas üniversitesidir. İhtisas üniversitesi demek, belli bir alanda odak araştırmaların oluşturulduğu, yoğun çalışmaların yapıldığı, çeşitli ürünlerin
geliştirildiği bir alan anlamına gelir. YÖK (Yükseköğretim Kurulu) bize 2020 itibariyle bize bu görevi verdi. Siz kenevir alanında yoğunlaşın, bilgi verin, ürünler geliştirin dedi. Dolayısıyla Kenevir Araştırmaları Enstitüsü'nün kuruluş gerekçesi ise; kenevirin her şeyiyle ilgili, gerek tarımıyla, gerek sanayisiyle, gerek ürünleriyle, gerek uluslararası ilişkileriyle, mevzuat boyutuyla katkı sağlayacak bir araştırma enstitüsü olarak planlandı. Bu araştırma enstitüsü bünyesinde 3 tane ana bilim dalı organize ettik. Bunlardan bir tanesi, tarım ve gıda araştırmalarının yapıldığı ana bilim dalıdır. Bir diğeri, temel bilimler ve sağlık ile ilgilidir. Gerek kimya gerekse sağlık sektörü için ihtiyaç duyulan çeşitli tıbbi malzemeler, çeşitli ilaçlar, sağlık destek ürünleri gibi pek çok ürünün araştırıldığı ve geliştirildiği bir alandır. Bir de malzeme ve enerji diye bir ana bilim dalımız var. Kenevir esaslı malzemelerin geliştirildiği, kenevirin enerji sektöründe kullanımına dair, gerek biyoetanol üretimiyle ilgili araştırmaların yapıldığı bir ana bilim dalıdır. Dolayısıyla üç
ana bilim dalı üzerine bina edilmiş, yaklaşık 20'nin üzerinde akademisyenin istihdam edildiği, yoğun araştırmaların yapıldığı bir enstitü şeklinde özetlenebilir. Enstitümüz, şüphesiz kenevir üzerine yoğunlaşmış bir enstitüdür. Kenevir, köklerinden tohumlarına kadar tüm kısımları kullanılan, gövdesi, lifleri, yaprakları, çiçekleri yani her şeyi mutlaka bir ürüne dönüştürülebilen bir bitkidir. Dolayısıyla tarımsal araştırmalarla işe başlıyoruz. Sonuç itibariyle, ham maddenin
üretilmesi şüphesiz tarımsal üretimle başlıyor. Tarımsal araştırmalarda üretim teknikleriyle ilgili, ekolojik faktörlerin bitki gelişimine dair araştırmaların yapılması ve daha önemlisi yeni kenevir çeşitlerinin geliştirilmesinde yoğunlaşıyor. Son yıllarda, özellikle sera koşullarında medikal üretimle ilgili araştırmaları da yürütmeye başladık. Bunun ötesinde, tabii kenevir kimyasıyla ilgili araştırmalarımız var. Kenevirin bünyesinde yüzlerce cannabionid var. Bunlar ilaç sektörü ve sağlık destek ürünleri için çok önemlidir. Çeşitli gıda ürünlerinin ve kozmetik ürünlerinin üretiminde rolleri var. Dolayısıyla kimyasal içeriklerin araştırıldığı, onların izole edildiği, onların formule edilerek çeşitli ürünlerin ticarileştirilmesinde kullanımına dair araştırmalar yapılıyor. Diğer taraftan kenevirin lifleriyle ilgili tekstile dair araştırmalar yapılıyor. Her türlü dokuma, bez, kumaş, konfeksiyon ürünleri veya geotekstil ürünler elde edilmesine yönelik çalışmaların yapıldığı projelerimiz var. Bunun ötesinde, özellikle saplarından elde edilen kıtık ya da kırtık dediğimiz bir malzeme var. Bu malzemeyi biz plastik kompozitler, odun kompozitler, asfalt yapımından inşaat malzemelerine kadar pek çok alanda araştırmalara konu olan ürünler geliştiriyoruz. Son yıllarda, bunların kağıt sektöründe ve selüloz sektöründe kullanılması, enerji ürünlerine dönüştürülmesiyle ilgili çalışmalarımız da var. Hatta biyoplastik ile ilgili çeşitli çalışmalara konu olabiliyor. Hem lifler hem sap kısmı ve saptan elde edilen kırtıklar, bizim çok farklı araştırma gruplarımız tarafından ortaya konabiliyor. Bu araştırma gruplarımız, farklı organizasyonlarda iş birlikleri yapan gruplardır. Bizler de bu araştırmalarımızla ürün geliştirmeye gayret ediyoruz.Kenevir Araştırmaları Enstitüsü yoğun çalışmaları yaparken tabii sektörle işbirliği çalışmalarını bir taraftan yürütüyor. Şimdi bizim üniversitemizde
enstitümüzün dışında; enstitümüzle bağlantılı olarak yedi farklı araştırma grubu var. Bu 7 farklı kenevir araştırmaları grubunda yaklaşık 50 civarında araştırıcı farklı çalışmaları yapıyor. 150 civarındaki araştırıcılar kendi içerinde organize olmuş ve onlar özel sektörle de işbirliği yapıyorlar. Bizim şu anda yoğun işbirliği içinde olduğumuz somut iki tane önemli özel sektör kuruluşu var. Bunlardan bir tanesi Mesa Holding ki bu Mesa Holding ağırlıklı olarak inşaat sektöründe faaliyet gösteren bir kuruluştur. Ama bizlerle kenevir alanında çalışmalar başlattılar. Çok modern bir sera kurdular ve biz o seralarda çok çeşitli
araştırmalar yapacağız. Özellikle medikal kenevirle ilgili çalışmaları Mesa Holding’le yapacağız. Bir diğeri Uğur Balkuv Triko’dur. Merkezi İstanbul’da olan prestijli bir kuruluştur. Zira bu kuruluş Türkiye’nin iplik ihracatında hemen hemen ilk beşte yer alan önemli bir kuruluştur. Bizim tekstille ilgili hatta kenevirden elde edilen diğer tekstil dışı lifler, saplardan elde edilen kırtıkların değerlendirilmesi gibi alanlarla ilgili de ürün geliştirme çalışmalarına dair onlarla projelerimiz var. Bu projelerde bizim araştırma gruplarındaki araştırıcılarla, hem TÜBİTAK Teydep (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) eksenli projeler hem
bizim Teknoparkta kurmuş oldukları şirketle temel Ar-Ge (Araştırma- Geliştirme) çalışmalarını yürütüyorlar. Dolayısıyla biz hem özel sektörle hem de bu anlamda kendi içerimizde projelere imza atmaya devam ediyoruz. Enstitümüz şüphesiz bir araştırma enstitüsü olmakla birlikte lisansüstü düzeyde öğrenci yetiştirmeyi de kendisine görev edinen bir enstitüdür. Şu anda bünyesinde ileri malzeme ve nanoteknoloji ana bilim dalı diye bir lisansüstü eğitim yapan yani yüksek lisans yaptıran bir ana bilim dalı var. İleri malzeme ve nanoteknoloji ise tabii ki bu ileri malzeme kenevirden elde edilen ileri malzemelerdir. Yine kenevirin nanoteknolojik olarak kullanılmasına yönelik eğitimlerin verildiği bir ana
bilim dalıdır. Yakın gelecekte YÖK’ün de (Yüksek Öğretim Kurulu) onayını aldık. Kenevir yetiştiriciliği ıslahı ve biyoteknolojisi ana bilim dalı da gelecektir. Dolayısıyla iki tane ana bilim dalıyla lisansüstü eğitime katkı vereceğiz. Tabii lisans üstü eğitime katkı verirken bizim yararlandığımız öğrenciler şüphesiz lisansını tamamlamış olan
gerek mühendislik eğitimi almış gerek tarım eğitimi almış gerek temel bilimlerle ilgili alanlarda eğitim almış ama ileri malzeme, nanoteknoloji, biyoteknoloji, kenevir ıslahı gibi alanlarda kendilerini derinleştirmek isteyen öğrenciler, bu enstitünün bahsettiğim ana bilim dallarında yüksek lisans yapması yeterli olacaktır. Kenevir çok yönlü kullanılan hemen hemen her kısmı değerlendirilen bir bitki olduğu için önümüzdeki döneme dair Türkiye’nin ihtiyaçları, Türkiye’nin öncelikleri, dünya pazarları gibi unsurları dikkate alarak biz projeksiyonlarımızı belirliyoruz. Yani bu anlamda öncelikle yeni kenevir çeşitleri geliştirmek istiyoruz. Yani tekstil sektöründe en verimli olan en nitelikli lifleri verecek olan Türkiye’nin değişik bölgelerine uyum sağlayabilecek çeşitleri
geliştirmeyi hedefliyoruz. Diğer taraftan medical kenevir; tıbbi olarak kullanıma uygun olan kenevir çeşitleri üzerinde yoğunlaşmayı planlıyoruz. Ayrıca sektörün, özel sektörün taleplerine uygun yine hem çeşit geliştirme hem de ürün geliştirmeyle ilgili özellikle kompozit ürünler, kompozit malzemeler inşaat sektörü için gerekli olan yalıtım malzemeleri; diğer taraftan enerji alanıyla ilgili çalışmalarda yine yoğunlaşmak istiyoruz. Özellikle super kapasitör ve enerji
depolama sistemlerinde kenevirden yararlanma, yine inşaat sektöründe karbon fiber teknolojisine katkı sağlama gibi böyle ileri çalışmaları planlıyoruz. Bir taraftan biyolojik mücadeleyle ilgili çevre dostu, çevreci ürünler geliştirmeye dair hem biyoplastik hem biyokompozit hem plastik odun kompozitlerin geliştirilmesinde kenevirin daha biyobozunur, daha çevreci ürünlerin geliştirilmesine dair projelerimizi hayata geçirmeye planlıyoruz. Üniversite sınavına girecek arkadaşlarımıza başarılar diliyorum. Siz değerli öğrenci kardeşlerimi Yozgat Bozok Üniversitesine davet ediyorum. Çünkü Yozgat Bozok Üniversitesi kenevir alanında bir ihtisas üniversitesidir. Bu alanla ilgili derinleşmek, bu alanla ilgili ihtisaslaşmak; uzman kişiler olabilmeniz için bu üniversitede eğitim almanız size fark yaratacaktır. Bu yüzden Türkiye’nin talep ettiği, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu insan kaynaklarından olmanız ve
kenevir sektörüne katkı sağlayacak bireyler olmanız için mutlaka Yozgat’ta sizlerle buluşmayı hasretle özlemle bekliyorum. Tekrar sizlere başarılar diliyorum.